Evlilik Sözleşmesi (Mal Rejimi Sözleşmesi) Nedir?
Evlilik sözleşmesi, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda Mal Rejimi Sözleşmesi olarak düzenlenmiştir.
Dolayısıyla halk dilinde evlilik sözleşmesi olarak bilinen sözleşme, ilgili kanunun 203. Maddesinde mal
rejimi sözleşmesi olarak ele alınmıştır.
Evlilik sözleşmesi, evlenmek üzere olan çiftlerin evlilikleri sırasında veya öncesinde imzaladıkları bir
sözleşmedir. Bu sözleşme, evlilik birliği içerisinde mal varlığına ilişkin hak ve sorumlulukların
düzenlenmesini amaçlar. Evlilik sözleşmesi, mal rejimi sözleşmesi olarak da adlandırılır.
Mal rejimi sözleşmesiyle çiftler, evlilik birliği içerisinde hangi mal varlığının kimin adına olacağını, mal
varlığından hangi durumlarda ve nasıl pay alınacağını, boşanma durumunda mal varlığının nasıl
bölüneceğini belirlerler. Bu sözleşme, çiftlerin tercihlerine göre farklı şekillerde düzenlenebilmektedir.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun Mal Rejimi Sözleşmesi başlıklı 203. Maddesine göre,
“Mal rejimi sözleşmesi, evlenmeden önce veya sonra yapılabilir. Taraflar, istedikleri mal rejimini ancak
kanunda yazılı sınırlar içinde seçebilir, kaldırabilir veya değiştirebilirler.”
Evlilik Sözleşmesi Nasıl Yapılır?
Evlilik sözleşmesi yani mal rejimi sözleşmesi, noterde düzenleme veya onaylama şeklinde yapılmaktadır.
Ancak kanunda buna ilişkin bir istisna getirilmiş olup evlilik sözleşmesi, noterde düzenlenme veya
onaylama şeklinde olabileceği gibi taraflar evlenme başvurusu sırasında hangi mal rejimini seçtiklerini
yazılı olarak da bildirebilmektedirler.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun sözleşmenin şekli başlıklı 205. Maddesine göre,
“Mal rejimi sözleşmesi, noterde düzenleme veya onaylama şeklinde yapılır. Ancak, taraflar evlenme
başvurusu sırasında hangi mal rejimini seçtiklerini yazılı olarak da bildirebilirler.
Mal rejimi sözleşmesinin taraflarca ve gerektiğinde yasal temsilcilerince imzalanması zorunludur.”
Tüm bunların yanında evlilik sözleşmesi, ayırt etme gücüne sahip olan kimseler tarafından yapılabilmekle
beraber küçükler ve kısıtlılar için yasal temsilcilerinin rızası gerekmektedir. Türk Medeni Kanunu’na göre,
mal rejimi sözleşmesinin taraflarca ve gerektiğinde yasal temsilcilerince imzalanması zorunludur.
Evlilik Sözleşmesinin Şartları Nelerdir?
Evlilik sözleşmesinin geçerliliği, Türk Medeni Kanunu uyarınca sıkı şartlara bağlanmıştır. Bu şartlardan
bahsetmek gerekirse,
Evlilik sözleşmesi, noterde düzenleme veya onaylama şeklinde yapılmalıdır. Ancak, taraflar evlenme başvurusu sırasında hangi mal rejimini seçtiklerini yazılı olarak da bildirebilirler. Taraflar mal rejimi seçme konusunda kanunun yazılı sınırlarına uymalıdır. Dolayısıyla taraflar, kanunda öngörülen rejimlerden birini seçmelidir. Mal rejimi sözleşmesi, evlenmeden önce veya sonra yapılabilmektedir. Kanunda herhangi bir süre şartı öngörülmemiştir. Mal rejimi sözleşmesi, evli ya da evlenecek olan çiftler tarafından imzalanabilmektedir. Mal rejimi sözleşmesi, ancak ayırt etme gücüne sahip olanlar tarafından yapılabilir. Küçükler ile kısıtlılar, yasal temsilcilerinin rızasını almak zorundadırlar.
Evlilik Sözleşmesinde Seçilebilecek Mal Rejimleri
Evlilik sözleşmesinin içeriği, kanunda belirtilen şekillerde olmalıdır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda
düzenlenmiş olup tarafların seçebilecekleri mal rejimleri sayılı olup bu mal rejimleri,
- Mal Ayrılığı Rejimi
- Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi
- Mal Ortaklığı Rejimi
- Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi
Türk Medeni Kanunu’nun 202. Maddesine göre,
“Eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin uygulanması asıldır.
Eşler, mal rejimi sözleşmesiyle kanunda belirlenen diğer rejimlerden birini kabul edebilirler.”
Evlilik Sözleşmesinin İptali
Mal rejimi sözleşmesi; tarafların boşanması, taraflardan birinin ölümü, evliliğin iptali ya da evlilik sözleşmesi iptal edilinceye kadar geçerlidir. Evlilik yani mal rejimi sözleşmesi, tarafların yeni bir evlilik sözleşmesi yapmalarıyla ya da mahkeme kararıyla ile değişebilir ya da iptal edilebilmektedir. Bahsedildiği gibi eşler, mal rejimi sözleşmesinin iptali için dava açabilmektedirler.